VIKINZI
kasnom VIII. vijeku čudni brodovi su se počeli pojavljivati duž europskih obala. Neki od ovih brodova su bili veoma dugi za to doba. Većinom su građeni od hrastovine i 40-60 veslača je sjedilo na poprečnim klupama. Svaki brod je imao jedan jarbol sa četvrtastim jedrom obično išaranim jarkim bojama. Sjajni štitovi prekrivali su stranice broda. Brodovi su bili špicasti s obje strane te su se mogli kretati naprijed i nazad bez okretanja. Sprijeda su obično bile ukrasne statue izrezbarene u drvetu, najčešće u obliku zmajeva. Ovi zmajevi-brodovi, kako ih često nazivaju, su se u lukama obično pojavljivali u zoru. Čim bi brodovi dotakli kopno, visoki plavi ljudi bi iskakali van uz bojne pokliče. Naoružani bojnim sjekirama i mačevima napadali bi uspavane seljane. Ubijali bi većinu, hvatali mlađe seljane i djevojke i skupljali svo bogatstvo koje njihovi brodovi mogu ponijeti. Tada bi otplovili.
Drakar
Ovi pljačkaši i pirati dolazili su iz Skandinavije- današnjih prostora Danske, Norveške i Švedske. Ljudi koji su živjeli tamo nazivani su Nordijcima ili Normanima. Ovi Nordijci koji su učestvovali u ovim okrutnim pljačkaškim pohodima duž obala, nazivani su Vikinzima. Ovo ime potiče od izraza Vik što na nordijskom znači "luka" ili "zaljev". Vikinzi su postali uskoro najstrašniji pljačkaši svoga vremena i jedini od Nordijaca s kojima je većina Evropljana došla u kontakt. Njihovo ime je dato tom periodu koji traje od oko 740 g. n.e. do 1050.g - Doba Vikinga. Pljačke Vikinga u IX i X stoljeću su među najbolje poznatim epizodama iz ranosrednjovjekovne historije. Ovi žestoki napadi iz Skandinavije sručavali su se najviše na Britanska ostrva, atlantsku i sjevernomorsku obalu Karolinške države, koja je obuhvatala većinu današnje Francuske, Njemačke i zemalja Beneluksa, a na istoku i predjele u današnjoj Rusiji. Pruzrokovali su veliku štetu ionako krhkom političkom razvoju i stabilnosti Evrope, iako šteta koju su počinili Vikinzi može lako biti preuveličana od strane mnogih historičara tog vremena. Ovi historičari su bili većinom svećenici koji su na paganske Vikinge gledali kao na strašne krvoloke. Kao dodatak tome tu je i činjenica da je Crkva, kao bogata i relativno nezaštićena meta vjerovatno pretrpjela mnogo više nego neki drugi sektori evropskog društva. Uprkos njihovoj lošoj reputaciji koju su zaradili ubog svoje nasilnosti kroz jedno ili dva stoljeća Vikinzi su prihvatili kršćanstvo i naselili se u zemljama koje su pljačkali. U isto vrijeme Vikinzi su stvarali i nove stanice za naseljavanje na Islandu, Grenlandu, Sjevernoj Americi i sjevernom Atlantiku, uspostavivši kraljevine u Skandinaviji duž linija evropskih kraljevina na jugu. Kako su se asimilirali na novom tlu, postajali su farmeri i trgovci, kao i vladari i ratnici.
Nordijski narod
Postoji malo pisanih izvora o Vikinzima prije nego što su prevedeni na kršćanstvo. Rezultat toga su ograničena znanja o germanskim narodima Skandinavije u predvikinškom i ranom vikinškom period. Sastoje se od hronika i zapisa pisanih od strane njihovih tadašnjih neprijatelja i žrtava, od arheoloških nalaza i samih kasnijih vikinških književnih rekonstrukcija njihove herojske prošlosti. Među plemenima koja su od davnina živjela u Skandinaviji znamo za Gote, ili Gaute, i Svione. Gauti su naseljavali južni dio današnje Švedske, koji je sve do danas sačuvao svoj stari naziv – Gotland. Oblast Sviona dogo je vremena nosila naziv Sveland – zemlja Sveja, ili Šveda. Iako antički pisci spominju jugoistočne Skandinavce, tj. ona plemena koja nastavaju južnu Švedsku, a gotovo ništa o stanovništvu norveške., što ukazuje da su se pomorstvo i trgovina razvijali, uglavnom u istočnom dijelu Baltičkog Mora. Na to ukazuju i rimske izrađevine i nalazišta novca, osobito u Švedskoj i Danskoj. Docnije u VI. vijeku imamo odatke od Jordanesa i Prokopija, koji saopštavaju da u Skandinaviji živi mnoštvo naroda, od kojih svaki ima svoga kralja.
Društveno uređenje
Društvena struktura previkinške i vikinške Skandinavije ovisila je o rodbinskim vezama kod širih porodica, kao i ženidbenim odnosima. Skandinavci Norveške, dijelili su se tako na mnoštvo sitnih plemena – filke (fylke, njem. volk), rasutih po zaljevima koji duboko zalaze u kopno (frojdovima) i međusobno osvojenim visokim planinama. Na čelu svakog fylkea stajao je vođa sa titulom yarl (slično kao eng. erl). Više filka ujedinjavalo se u veće plemenske saveze sa zajedničkim skupštinama (thing), na kojima se sastajalo svo slobodno stanovništvo. Svaki filk dijelio se na satnije (heard), sa satnikom (heisirom) na čelu. Osnovicu društva činili su slobodni seljaci, koji su se zvali bondi (bonde). Oni su i učestvovali u narodnim skupštinama. Daljnje ujedinjavanje plemena Norveške, dovodi do formiranja četiri velike oblasti, svaka sa svojim posebnim tingom, zakonima i mjesnim običajima. Na njihovom čelu stoje kraljevi, koji bivaju ubijeni ako dobro ne obavljaju svoj posao.
Krvna nasljedstva i diplomatske ženidbe bile su sastavni dio života više klase. Iako je i ropstvo zauzimalo značajnu ulogu u domaćoj zajednici velikih zemljoposjeda, osnovna socijalna struktura je bila struktura malih slobodnih farmera koji su bili lojalni (i plaćali poreze) čelniku ili patrijarhu familije, ili mjesnom vođi ili plemiću. Takve vođe i sitni plemići razlikovali su se od svojih podanika po bogatsvu i moći, ali tu se više radilo o stepenima nego o oštrim društvenim razlikama ili nasljednom plemstvu. Kada su plemenske vođe (yarlovi) postale vikinške ratne vođe, njihovi farmeri su postajali njihovi mornari ili na suhom njihovi vojnici. Zbog hladne klime i čestih pljačkaških pohoda koji su muškarce odvajali od domova na duže periode, slobodno- rođene žene su vjerovatno imale više moći i odgovornosti za svoju familiju i privredne poslove nego igdje drugo u Zapadnoj Evropi. U oštrim klimatskim uslovima Skandinavije raštrkano stanovništvo je živjelo od farmi, ribolova i trgovine - većinom pomorske. Vikinška politička organizacija se nije mnogo razlikovala od ostalih ranogermanskih naroda: bila je to zajednica ratničkih vođa i njihovih podanika. Ipak, skandinavski svijet nikad nije pao pod rimski ili kršćanski uticaj i njegova populacija je bila mala i raštrkana. Tako ove grupice nisu ujedinjene u kraljevstva sve do vremena kad su Vikinzi krenuli u svoje pljačkaške pohode oko 800. g. Nekoliko generacija nakon što su pljačke počele, bande Danaca ili Vikinga ili Nordijaca, kako su ih zvali u Zapadnoj Evropi, pojavljivale su se u funkciji malih i odvojenih poduhvata, a ne kraljevskih ekspedicija ili većih invazija. Predhrišćanska religija Vikinga bila je jednaka religiji ostalih germanskih plemena. Poštovali su niz bogova, uključujući Odina - boga rata i vođe nordijskih bogova; Thora - boga groma i Baldera - boga svjetlosti. Vikinški ratnici su vjerovali da bi, u slučaju da poginu herojskom smrću, bili pozvani kod Odina u Vallhalu, njegovu palaču u društvo bogovima. Suparnici nordijskih bogova su grupa zlih džinova na čalu sa Lokijem. Vikinzi su vjerovali da će i bogovi i ljudi biti uništeni u Ragnaroku, strašnoj bici protiv džinova, ali da će novi mirniji svijet nastati nakon ove nesreće. Osnova skandinavske ekonomije jeste poljoprivreda. Kratka uzgojna sezona dovela je do potražnje za žitom, stokom i pašnjacima. Ovi ljudi su većinom živjeli duž morske obale, te je ribolov igrao veliku ulogu u njihovim životima, kao i pomorska trgovina. Čak i prije nego što su vikinški pohodi počeli, tržišta u Evropi južno su uvijek bila zainteresovana za sirovine sa Sjevernog mora i Baltika. Krzno, drvo, ćilibar i robovi (mahom iz slavenskih krajeva) su bili najtraženiji.
Osvajanja i kolonizacija
U početku su ove vikinške napade organizovale male grupe. Kasnije je bilo sve više ljudi i brodova, koji su putovali sve dalje i dalje od svojih domova. Na sjeveru i istoku su napadali na Laponce, Fince i Ruse. Na zapadu su zauzeli i generacijama držali velike djelove Britanije i Irske. Na jugu su okupirali sjeverni dio Francuske. Nordijci faktički nisu nikada osvojili niti jednu zemlju južno od Francuske, ali su njihovi brodovi plovili duž obala Španije i Portugala. Opustošili su Siciliju i sjevernu obalu Afrike i napadali Konstantinopolj, prijestonicu Istočnog Rimskog Carstva. Na zapadu se Vikinzi nisu zadovoljili Britanskim ostrvima pa su prešli i Atlantik otevši Island od irskih monaha koji su se naselili tamo. 874.g. počeli su kolonizirati Island i tokom narednih godina mnogi slobodoljubivi ljudi su se naselili na Islandu. Oko 982.g. Erik Crveni se otisnuo zapadno od Islanda. Iskrcao se na kopno Grenlanda i dao ostrvu to ime. U legendama o toj zemlji kazuje se da je bila naseljena patuljcima (Eskimima). Kasnije je on osnovao prvu koloniju tamo. Njegov sin Leif Erikson, ponekad nazivan Leif Sretni, je po većini historičara , prvi istraživač koji je došao do Amerike. Negdje oko 1000. g. on se iskrcao na obalu koju je nazvao Vinland. Vinland je identifikovan kao Newfoundland 1963.g. kad su arheolozi našli ostatke vikinške naseobine na krajnjem sjeveru ostrva. Dok su Vikinzi otkrivali nove zemlje i ratovali pepričavali su jedni drugima priče o tim avanturama, koje su kasnije postale poznate kao sage - od islandske riječi za "priču". Pjesnici su također skladali hvalospjeve nordijskih bogova i opisivali nordijski način života. Na ovaj način Nordijci su sačuvali veliki dio rane historije Skandinavije, Rusije, Njemačke, Britanije i Irske.
Putovanja na istok
Normani su preduzimali osvajanja i na istok i na sjever. Na sjeveru Norveške potiskivali su finska plemena i nametali im danak. Plovili su čak i do Bijelog Mora, u zemlju Biarmiju, do koje se stizalo rijekom “dinom”. Očigledno je da se tu radi o Sjevernoj Dvini, pa se stoga misteriozna Biarmija vjerovatno nalazila u slivu rijeke Dvine u oblasti naseljenoj plemenom Perm, od koga je i sma oblast morala dobiti naziv. Arheološka istraživanja rezultirala su pronalaskommnogo srebrenog novca sa istoka, u Švedskoj tog vremena. To ukazuje da su Šveđani vodili živu trgovinu sa istokom, vjerovatno Volgom, posredstvom bugarske države. Oni su putovali i velikim putem “od Varjaga do Grka”, tj. Vizantije. duž toga puta Normani su se nastanjivali po pojedinim mjestima kao vojne družine.
Skandinavci u Zapadnoj Evropi
Najzad, Normani su u to vrijeme preduzimali i ekspedicije na jug. Oni su osvojili, kao što je već rečeno, znatan dio Engleske i prodirali u dubinu Francuske. Prodirali su u dubinu Francuske, penjući se se u Senu i Loaru, a 866, opsjeli i sam grad Pariz. 911. Karlo Glupi im je dopustio osnivanje vlastitog vojvodstva sa Rolanom na čelu.
Pohodi u Sredozemlju
844. g. preduzet je napad na obale Asturije (sjeverna obala Španije), ali su odatle Normani buli potisnuti. Tada su se bacili na pljačkanje arapske Španije, sjeverne Afrike, Balearskih ostrva; njihove družine prodirale su sve do južne Italije i Sicilije. U XI. vijeku Španci su ih počeli uzimati za plaćenike u borbi protiv Arapa. Kada su neki od njih prešli na kršćanstvo, Skandinavci su često preduzimali “hodočašća” u Svetu zemlju, pljačkajući usput stanovništvo.
U Italiji se prvi put pojavljuju negdje sredinom IX. vijeka kao najamnici. Kao rezultat njihovog naseljavanja, obrazovana je 30-tih godina XI. stoljeća, grofovija Averza. 1042 g. jedan od vođa najamnih odreda Normana dobio je u feud teritoriju u Kampaniji zajedno sa gradom Gaetom. 1043 g. čitavu zapadnu Apuliju osvojio je jedan drugi vođa normanskih odreda – Vilhelm Gvozdena ruka. Kada je on osvojio i Benevent, Normani su došli u sukob sa papama, koji su njihovo učvršćenje u Italiji najprije smatrali opasnim po sebe, da bi ih kasnije počeli iskorištavati u vlastite svrhe.
Jedan od normanskih vojskovođa, robert Gviskar, dobio je 1059 g. od pape titulu vojvode od apulije i Kalabrije. Od 1060 g. Robert i njegov brat Rožer pristupaju osvajanju sicilije, koju su do tada držali Arapi. 1071. osvojeno je čitavo ostrvo. Na kraju krajeva (u XII vijeku), izvršeno je ujedinjenje pojedinih normansih država poniklih na italijanskom tlu. Na jugu Italije obrazovana je prilično jaka kraljevina koja se sastojala od Sicilije, Kalabrije i Apulije.
Zašto su vikinzi bili tako moćni?
Vikinzi najvjerovatnije potiču od plavokosih i plavookih osvajača iz južne Skandinavije. Tamo su oni pokorili nisku crnomanjastu rasu. Krupni i mišićavi, sa plavom ili crvenkastom kosom, Normani su od djetinjstva trenirani da budu jaki i snalažljivi. Trčanje, skakanje i hrvanje su zamjenili čitanje, pisanje i aritmetiku. Dodatni predmeti bili su im klizanje, skijanje, plivanje, veslanje i jahanje. Čim bi mladić mogao dignuti oružje, podučavan je u kovanju mača, pravljenju ratne sjekire i bacanju koplja. Dio njihovog uspjeha treba tražiti i u religiji, nordijski bogovi su takođe bili ratnici. Thor Gromovnik se stalno borio protiv ledenih i snježnih džinova sa sjevera. Glavni bog Odin, vladao je Valhallom, rajem ratnika. Smrt u borbi je predstavljala najčasniju moguću smrt. Samo je takvom smrću Norman mogao dospjeti u Valhallu. Tako su Nordijci ratovali neustrašivo i oduševljeno, prizivajući svoje bogove da im pomognu. Oni su bili najodvažniji i najvještiji pomorci svog vremena. Pošto kompas još nije postojao za navigaciju su koristili sunce i zvijezde. Kada bi magla skrila zvijezde njihovi brodovi bi mirovali sve dok se vrijeme ne poboljša. Kako su bili neustrašivi mnogo su i rizikovali. Zbog toga su njihova otkrića i iskustva brojna. Naravno ni oni se nisu usuđivali paliti vatre na palubama svojih drvenih brodova. Zbog toga su svako veče, izuzev kad su bili na nekim dužim putovanjima, bacali sidro u nekom mirnom zaljevu. Tu bi razapeli šatore na obali, zapalili vatre i kuhali hranu. Ječmena kaša, suho meso i riba bili su im najčešći obroci. Ponekad bi bilo i hljeba, maslaca i sira. Ako bi trebalo prenoćiti na palubi razastirali bi svoje kožne prostirke i pružali se po klupama za veslače. Uspješna ekspedicija mogla je donijeti bogatstvo, slavu i čak plemićku titulu onima koji su učestvovali. Tako su već sa 15 ili 16 godina nordijski dječaci bili voljni da okušaju svoju sreću u bitkama.
Trgovina je razvijena
Rani vikinški pohodi su bili najčešće pljačkaški, u kojima su kršćanski manastiri i crkve bili spaljivani a sela pustošena. Ali u kasnije vrijeme je gusarstvo često bilo kombinovano sa trgovinom. Piratske ekspedicije su se mogle smiriti radi malo tihe trgovine, a mirne trgovačke ekspedicije su se u tren oka mogle pretvoriti u gusarstvo. Vremenom je trgovina između Skandinavije i ostatka Evrope stasala. Iz Norveške se uvozila haringa i so u Švedsku. Danska je dobijala ovce sa Farskih ostrva. Grenland je uvozio drvo sa Labradora, a žito i željezo iz Evrope. Za ovo se plaćalo u kljovama morža i narvala, krznu, živim sokolovima, i čak živim medvjedima. Ekspedicije norveških Vikinga počinjale su u proljeće nakon što je sjeme bilo posijano, ili u jesen kad je završena žetva. Kod kuće su Vikinzi bili mahom farmeri i zanatlije. Također su se bavili lovom i ribolovom. Nakon jedne ili dvije uspješne ekspedicije mnogi su se "penzionisali" a nasljeđivali su ih sinovi. Tokom ratova i pljački seljani koje Vikinzi nisu ubijali odvođeni su kao roblje. Ovi robovi, često nazivani "thrallima", bili su najčešće Irci, Finci, Germani ili Slaveni. Slobodni Normani mogli su postati robovima zbog duga ili zločina, ali se to dešavalo rijetko. Mnogi robovi su bili dobrovoljno oslobađani od strane gospodara, posbeno nakon prihvatanja kršćanstva, i bilo je mnogo više vjenčanja.
Nordijci kod kuće
Normanske kuće razlikovale su se u zavisnosti od sredstava svake zemlje. U Norveškoj su kuće građene od grubih borovih greda. Krovovi su obično pokrivani slamom i busenjem. Na Islandu, koji je oskudjevao drvetom, kuće su građene od busenja, kamena i piljevine. I na Islandu i na Grenlandu veliko drveće potrebno za okvir građevina dovoženo je iz Norveške i kasnije iz Sjeverne Amerike.
Kuća je imala samo jednu sobu i građena je sa špicastim krovom. Siromašni čovjek je imao dvije ili tri kolibice. Oznaka bogatog čovjeka bio je veliki broj građevina tako da je to često ličilo na selo. U kasnijim stoljećima mnoge od ovih građevina su povezivane hodnicima. Kuće su bile jednolične izvana. Sve dekoracije nalazile su se unutra, gdje je drvo većinom bilo rezbareno,bojeno ili pozlaćeno. Prilikom proslava svjetle tapiserije su kačene po zidovima a veliki stolovi su namješteni za zakuske.
Normani su imali zaista širok repertoar hrane i pića. Jagnjetine i govedine je bilo u izobilju. Sve dok njegova upotreba nije zabranjena, omiljeno meso je bilo konjsko. Normani su također u ishrani koristili ribu i žitarice, jaja od divlje i domaće peradi, mliječne proizvode. Imali su i nekoliko vrsta povrća. Med je bio jedino slatko. Meso i riba su bili često sušeni i dimljeni. Hrana je čuvana u slanoj vodi ili je kiseljena, konzervansi koji se i dan danas koriste u Skandinaviji. Maslac nije nikad soljen. Jeli su ga svježeg ili je fermentiran u sir. Nordijci su voljeli i svježe i kiselo mlijeko. Imali su i jelo zvano "skyr" koje je jako nalik na suhi sir. Jabuke i kupine su bili njihovo jedino voće. Ječmena kaša je kuhana u ogromnim kazanima na otvorenoj vatri. Iako je kuhanje bilo omiljeni način pripreme za većinu jela, meso se katkad peklo na vrućem ugljevlju. Hljeb se pekao na ugljevlju ili u glinenim pećima. Na proslavama su Normani pili enormne količine jakog "ale" piva. Od meda su pravili medovinu, a bogati Normani su uvozili i vino iz Francuske. Redali su se dugi i često veoma bučni festivali pića, na kojima su pričane sage i recitovane poeme. Svi imućni Nordijci su se oblačili raskošno za događaje kao što su vjenčanja i pogrebi. Kože i krzna domaćih i divljih životinja su korištena u odjevanju, ali je najčešći odjevni predmet bila vunena haljetka, zvana "vadmal". Boje su bile skupe, pa su siromašniji ljudi nosili odjeću u svojoj prirodnoj boji. Bogati su nosili odjeću jarkih boja, često sa prugama i raznim detaljima. Svila i lan, koji su bili uvozni i jako skupi, korišteni su najčešće za veš. Kako su Vikinzi trgovali sa mnogim zemljama, često su kući donosili nove ideje za odjeću. Izvorna odjeća oba spola je bila u početku jednaka. Najvažniji dio je bila duga tunika bez dugmadi, koja je mogla biti uska ili široka. Ako je široka, oko struka se stezala kaišem. Imala je otvor koji se navlačio preko glave i sužavao brošem. Običaj je bio da se nosi haljina jedne boje a prekrivač druge. Muška tunika bila je obično bez rukava, možda da bi se naglasili mišići i zlatno prstenje oko ruku. Mlade žene su nosile dugu kosu koju su ukrašavale dijademama iznad čela, najčešće napravljenim od čistog zlata. Plemkinje i bogate žene su nosile takve dijademe kako bi držale kosu na mjestu. Mladi Normani su voljeli igre, pogotovu one koje su im pomagale da razviju svoja tijela. Igrali su razne igre s loptom kako na suhom tako i na ledu. Hrvanje i mačevanje su bili omiljeni sportovi. Mladi Nordijci koristili su klizaljke napravljene od životinjskih kostiju. Prema jednom norveškom historičaru, jedan neobičan sport sastojao se od hodanja na vrhovima vesala, dok je čamac bio u pokretu. U drugoj igri 2 ili 3 mača su se bacala u zrak i hvatala; igranje sa 3 mača istovremeno je zahtjevalo veliku vještinu. Voljeli su i muziku i ples. Imali su "fidlu"neku vrstu violine, pravljene od jelenjeg roga, kao i neku vrstu harfe. Važan događaj na festivalu bio je nastup "skalda" profesionalnog pjesnika.
Obrazovanje
Nije bilo javnih škola. Svaka naobrazba davana je kod kuće od strane roditelja, dadilja i gostiju. Djecu su često slali u kuće bogatih ljudi, često rođaka, kako bi se obrazovali. I djevojčice i dječaci su učili da pjevaju, recituju i pišu poeziju i da pričaju sage. Djevojčice su takođe učile da šiju, pletu i boje vunu; da kuhaju i peru; da prave maslac i sir. Neke djevojčice i većina dječaka učila su kako da čitaju i urezuju rune, koje su bile slova drevnog alfabeta kojeg su koristili Normani. Kao što je engleski alfabet često nazivan abeceda, tako je i nordijski nazvan "futhork" po prvim slovima. Rani nordijski alfabet imao je 24 slova. Kasniji alfabet imao je 16 . U početku su rune korištene za urezivanje imena na privatnom vlasništvu ili za jednostavne spomene. Kasnije su ovi spomeni postali mnogo rasprostranjeniji. Hiljade ovakvih bilješki su nađene na Skandinavskom poluostrvu i u Danskoj. Sjeverno od Upernivika, na Grenlandu, otkriće malog kamena s runama predstavlja dokaz da su Viknzi plovili više od 400 milja sjeverno od Artičkog kruga. Drugi su urezali svoje rune na statui lava u Atini , u Grčkoj.
Vlast
U ranoj historiji Nordijaca nije bilo nacija u današnjem smislu.Ljudi su živjeli u onome što bi se moglo nazvati plemenskim zajednicama. Ove zajednice su bile neovisne od drugih i združivane samo zbog nekih zajedničkih interesa. Kad je titula "konungr" (kralj) data vođi zajednice, ona nije imala značenje kakvo danas ima. Bilo je mnogo kraljeva. Često je jedan vladao malim predjelom ne većim od opštine, a drugi su bili ratne vođe bez vlastite zemlje. Svaka zajednica imala je "thing" (skupštinu), koja je djelovala kao sud i zakonodavno tjelo. Samo su zemljoposjednici mogli biti članovi. Kralj je mogao držati svoju poziciju samo toliko koliko je to narod htio. Prije nego što će novi kralj preuzeti vlast, morao je dobiti odobrenje članova skupštine. Sljedeći u rangu bili su "jarli" plemići koji su često imali zemlje i moći koliko i kralj. I kraljevi i "jarli" morali su da vladaju po zakonima. Zakoni nisu zapisani sve do oko 1100.g. Prije toga zakoni su bili u vidu tradicije i mišljenja većine ljudi. Ljudi su birali pravnike, koji su morali znati ove nepisane zakone i objašnjavati ih vladarima. Kasnije su se u Švedskoj i Danskoj ljudi počeli ujedinjavati pod jednim kraljem. 872.g. Norveška je imala jednog kralja, Haralda Fairhaira. Ali Harald je oštetio norvešku ujedinjenost dajući svojim sinovima titule kraljeva. Tako je Norveška ostala podijeljena za neko vrijeme. Kad je Harald postao kralj mnogi disidenti su otišli na Island i osnovali koloniju tamo. Dok narod Islanda nije bio ujedinjen pod jednim kraljem, Island je bio jedina zemlja koja je formirala nacionalnu skupštinu tokom Vikinškog doba. Ova skupština zvana Althing, se prvi put susrela 930.g. i najstarija je nacionalna skupština na svijetu.
Religija
Mladi Viking, kralj Olaf Tryggvason, od Norveške, prešao je na kršćanstvo nekad prije 1000.g. Njegova ljubav prema novoj religiji bila je podržavana vojnom snagom koja je prijetila svima koji su odbijali baptizam. Neki Normani su već postali kršćani, najviše kroz irski uticaj, iako se u velikoj mjeri kod Vikinga zadržala njihova stara religija. Redom su kristijanizirani Norveška, Farska ostrva i Island i na posljetku Grenland. Prve kršćanske misije su na Grenland došle iz Norveške sa Leifom Ericsonom. Vikinški vođa je sahranjivan sa svim što mu je trebalo da stigne u Valhallu. Jedna trećina njegovog imanja se mogla iskoristiti u ove svrhe. (Druga trećina je išla njegovoj udovici a ostatak djeci.) Zakopavano blago sastojalo se od novca, alata, odjeće, oružja, konja, kočija, čamaca i čak brodova. Ženski grobovi su sadržali većinu stvari koje su one mogle koristiti u zagrobnom životu, kao što su igle, konac, kućne potrepštine i posuđe. Ponekad je mrtvi ratnik polagan na zapaljeni brod koji su puštao na otvoreno more. Ponekad su se ljudi sahranjivali u kovčezima u obliku brodova koji su zakopavani. Srećom brodovi nisu uvijek spaljivani, i nekolicina je sačuvana. Uz sage grobovi su najbolji izvor informacija o Nordijcima. U skandinavskim muzejima su primjeri skoro svih umjetničih djela poznatih u Vikinško doba. Mnogi su sačuvani jer su pravljeni od izdrživih materijala kao što su kamen, metal i tvrdo drvo. Ali vunena odjeća u dobrom stanju je nađena u djelovima Grenlanda gdje se sačuvala u smrznutoj zemlji.
- nastavlja se -
|