Harry S. Truman | |
---|---|
rođen: | 8. maj 1884. Lamar, SAD |
preminuo: | 28. maj 1972. Kansas City, SAD |
Harry S. Truman (8. maj 1884. - 28. maj 1972.) je američki političar i državnik, čiji je predsjednički mandat bitno utjecao na historiju u drugoj polovini 20. vijeka. Bio je predsjednik Sjedinjenih Američkih Država od 1945. do 1953.
Rodio se u skromnoj familiji u Missouriju i živio kao farmer sve do izbijanja Prvog svjetskog rata, kada se sprijateljio s Thomasom Prendergastom, koji će postati najmoćniji političar u Missouriju i pomoći Trumanu kada se nekoliko godina kasnije bude počeo baviti politikom. Godine 1936. Truman je izabran u američki Senat. S vremenom je stekao veliku popularnost i za izbore godine 1944. Franklin D. Roosevelt ga je odabrao za potpredsjedničkog kandidata. Roosevelt je te izbore dobio i umro nekoliko mjeseci kasnije zbog čega je Truman postao predsjednik.
Prvi mjeseci njegove administracije su bili obilježeni završetkom Drugog svjetskog rata, kojeg je nastojao ubrzati odlukom da se na Japan bace atomske bombe. Smatrajući da je SSSR iz rata izašao kao previše snažan, sa svojim bivšim saveznikom je započeo hladni rat. U tu svrhu je pokrenuo Marshallov plan zahvaljujući kome je relativno brzo obnovljena ratom opustošena Zapadna Evropa. S obzirom da mu je najbolji prijatelj iz ranih dana bio cionist, Truman je postao jedna od ključnih ličnosti u stvaranju države Izraela. Na unutrašnjem planu je vodio liberalnu politiku, nadovezujući se na Rooseveltov New Deal. Njegovom odlukom je u vojsci SAD ukinuta rasna segregacija, što je poslužilo kao poticaj pokretu za građanska prava crnaca.
Godine 1948. je izabran za predsjednika, iako su mu do posljednjeg trenutka svi predviđali poraz. Godinu dana kasnije komunisti su preuzeli vlast u Kini, a 1950. je invazija Sjeverne na Južnu Koreju označila početak Korejskog rata u kojem će SAD intervenirati na strani Južne Koreje. Tom prilikom se sukobio s generalom Douglasom McArthurom po pitanju upotrebe nuklearnog oružja i proširenja rata na NR Kinu.