4.4 Spavanje,snovi i yoga nidra
Svesno stanje je svima poznato dok je stanje sna mnogo manje shvaćeno. Ipak moderni istraživači su bili u stanju da odrede mnoga psihofizička stanja i karakteristike sna,njihova otkića mogu poslužiti kao osnova za naučnu analizu yoga nidre. San kao trenutno stanje opšteg opuštanja uma i tela okarakerisano kao stanje u kom nema svesti o mislima, čulima, i kretanju. San je prirodna forma prathyahare (povučenost čula) koji se događa kada svesnost se spontano odvaja od čula i iskustvenih radnji.
Dok je cilj yoga nidre spiritualna pronicljivost i iskustvo, a ne samo promena fizičke aktivnosti uma, postoji korelacija sa oblicima moždanih talasa sumiranih u sledećoj tabeli:
Naziv nivoa |
Frekvencija u hercima/ciklus u sek |
Objašnjenje |
Beta |
13-20 |
Tipičan nivo menatlnih dnevnih aktivnosti,budnih,aktivnih. To je takođe nivo vezan za napetost i stres. |
Alpha |
8-12 |
Opuštena,pasivna pažnja,mašta,često shvatano kao nivo koji treba dotići tokom opuštanja.Iako je ovo veoma opušteno stanje nije ispravno mišljenje da je cilj yoga nidre |
Theta |
4-7 |
Stanje podsvesti ili polu sna.Ovo se takođe nepravilno smatra nivoom yoga nidre gde postoji iskustvo slika i snage misli. |
Delta |
0-4 |
Smatra se nivom nesvesnog I stanje dubokog sna.Tokom yoga nidre moždani talasi se nalaze na ovom nivou gde je praktikant svestan dubokog sna posle aktivnosti kroz koja je prošao na drugim nivoima. |
Biti strpljiv: Jako je važno biti strpljiv praktikujući yoga nidru. Opuštanje koje se postiže u Alpha i Theta stanju izuzetno može biti korisno za mentalno, emocionalno, i psihičko zdravlje. Nije loše ako neko u početku ne iskusi dubinu yoga nidre svesnim ulaskom u stanje dubokog sna i Deltha stanje.Ova opuštanja su lepi delovi života i dobra piprema za kasnije iskustvo dubine koja se postiže tokom yoga nidre.
Deltha moždani talasi ne Alpha: Postoje neke konfuzije u odnosu na yoga nidru i moždane talase.verovatno jer mnogi iskuse jedino Alpha moždane talase u početku pa time mnogi iz toga izvode učenje da su ti talasi ustvari cilj yoga nidre. Iako Alpha i Tetha nivoi mogu biti korisni koraci na putu, krajnji cilj yoga nidre je iskustvo svesti dubokog sna, koja je u korelaciji sa Deltha moždanim talasima (istinsko iskustvo yoga nidre vodi do svesnosti iza svih nivo fizičkog funkcionisanja mozga).
Yogički san nije yogičko snevanje: Treba zapamtiti da praktikant želi dostići stanje svesnog dubokog sna kako bi se samskare koje su pokretačka snaga karme mogu biti pročišćene u svom skrivenom, obliku bez forme. Ovaj proces se odvija iza ili ispod svih aktivnosti tokom budnog i stanja uma tokom spavanja.Yoga nidra znači yogički san a ne yogičko snevanje.
Između stanja budnosti i sna nalazi se odvojen i važan deo svesti i iskustva koji psiholozi nazivaju hipnagogno stanje. Ovo prolazno stanje traje u proseku od 3-5 minuta i karakteriše se alpha talasima. Ono je praćeno sa dubokom, progresivnom relaksacijom mišićnih napetosti u celom fizičkom telu kao i gubitkom svesti u odnosu na spljašnu okolinu. Budno stanje zamenjuje stanje sna. Yoga nidra se nalazi na prelazu između ova dva stanja .U nju se ulazi produžavanjem hipnagognog stanja koje predhodi stanju spavanja. Tokom yoga nidre dolazi do izolacije mozga i prelazak u stanje introvertnosti dok paralelno sa tim se održava stepen spoljašne svesnosti kroz slušanje i metalnom praćenje uputstava. Tokom yoga nidre periodični izlivi alpha talasa su rasuti između alternativnih nadmoćnih perioda beta i theta talasa.Ovo znači da je svesnost stabilna na granici između snevanja i budnog stanja za produđeni period fluktuirajući kružno između ekstraverznosti i introverznosti. Ekstraverzno stanje vodi ka stanju budnosti i senzornoj pažnji dok introverznost vodi ka dubokom snu. Ostajući svesni i budni pretežno tokom alpha talasa izmežu ova dva stanja ostvarujemo istinsko iskustvo totalne opuštenosti koje ne samo da je mnogo bolje od konvencionalnog spavanja nego su to vrata za ulazak u viša stanja svesti.
Za vreme prelaska iz stanja budnosti u duboki san,frekvencija moždanih talasa se menja od beta preko theta do deltha talasa. U yoga nidri ovaj proces je različit. Beta talasi su zamenjeni sa alfa talasima i period dominacije ovih talasa je produžen.
Pojačana alfa aktivnost je karakeristična za stanje relaksacije to govori o tome da yoga nidra dovodi do toga da se postiže mnogo opuštenije stanje nego ono koje se postiže drugim putem. Većina ljudi spava a da pri tome nije rešila svoju trostruku napetost mentalnu, emocionalnu i fizičku. To je radi toga jer prelaze direktno iz betha stanja u deltha stanje bez dela dominacije alpha talasa i time totalne opuštenosti.
Iz tog razloga dešava se da se ljudi bude umorni ujutro. Duboka opuštenost i ona tokom sna dešava se samo ukoliko dođe do intenziviranja alpha talasa. Razlika konvencionalnog spavanja i yoga nidre ogleda u se tome što u yoga nidri međuprostor dominacije alpha talasa i totalne opuštenosti je razvijen između dominacije betha talasa, budnog stanja, i sporih deltha obrazaca dubokog sna. Radi toga je kvalitet opuštanja tokom yoga nidre tako koristan i osvežavajući za telo i um.
Yoga nidra podrazumeva drugo stane svesti od onog tokom konvencionalnog spavanja. Spavanje podrazumeva san bez obzira kako i zašto. Yoga nidra podrazumeva spvanje nakon oslobađanja od tereta, to je iskustvo totalne relaksacije.
Istraživanja sa Swami Ramom u Menninger Foundation u Kanzasu, SAD, 1977god. Prilikom eksperimeta Swami je demonstrirao svoju sposobnost ulaženja u različita stanja svesti uz pomoć svesnosti, prikazane su značajne promene u električnoj aktivnosti mozga.
Nakon relaksacije u laboratoriji,ušao je u stanje yoga nidre proizvodeći 70% alpha talasa tokom perioda od 5 minuta prostim vizualiziranjem plavog neba sa ponekim belim oblakom koji se kreće preko njega.
Nakon toga Swami rama je ušao u stanje snevanja koje je popraćeno sa sporim theta talasima za 75% u periodu od 5 minuta. Ovo je stanje kasnije opisao kao bučno i neprijatno postignuto smirivanjem svesnog uma i dovođenjem podsvesti napred. U tom stanje je doživeo unutrašnje iskustvo želja, ambicija, sećanja, i prošlih slika u arhetipovima koji su periodično izlazili iz podsvesti i nesvesni sa žurbom, tako da je svaki arhetip zaokupljao kompletnu svesnost.
Na kraju je ušao u stanje dubokog sna, nesvesnog, koji su verifikovani pojavom karakterističnih obrazaca deltha talasa. On je ostao svestan tokom celog perioda eksperimenta. Kasnije je naveo nekoliko stvari koje su se odigrale u laboratoriji tokom eksperimenta, kao i sva pitanja koje mu je jedan od stručnjaka postavljao tokom perioda dubokog sna, deltha talasa dok je hrkao.
Ova sposobnost ostajanja u svestnom stanju tokom detlha talsa i tokom dubokog sna je jedan od indikatora supersvesnog stanja-turiya.
Ovo je krajnje stanje yoga nidre tokom koga su konvencionalne barijere između budnog stanja, snevanja, i dubokog sna otklonjene, otkrivajući simultanu radnju svesnog, podsvesnog i nesvesnog stanja uma. Rezultat toga je jedinstveno, prosvetlujuće stanje svesti perfektno integrisane i opuštene osobe.
Oni koji su shvatili ovo ne snevaju uopšte. Oni ostaju u jednom stanju koje se ne menja. Snevanje i budno stanje za njih je isto zato što oni kontinuirano imaju iskustvo četvrtog spiritualnog stanja supersvesnosti.