RABARBARA (Rheum officinale) Fam. Polygonaceae

Popularni nazivi: ravel

Opis: Poreklom iz Kine, kod nas opstaje kao kultivisana bilj- ka. Živopisna je, zeljasta, visoka do 3 m, sa velikim listovima (1 m), izduženog srcolikog oblika sa 5-7 režnjeva. U zemlji ima osnovu levkastog oblika (rizom), debljine 3-6 cm iz kog izrasta mesnato i dugačko korenje prečnika do 5 cm. U prvoj godini vegetacije formira se rozeta od lišća sa glatkom i cilindričnom drškom. Listovi se razvijaju više u širinu nego u dužinu, na sva- kom režnju ima mnogo zubaca na obodu. Stabla, visoka do 2,5 m, pojavljuju se u drugoj godini života biljke i cilindričnog su oblika, šuplja, razgranata i sa malim listovima na kojima se pored mahune mogu videti i razvijene ohreje. Cvetovi su mali, grupisani u cvasti u osnovi unutrašnjih listova stabla; imaju cve- tni venac koji se sastoji od 6 delova i semenika od 9 prašnika obojenih u belo-zelenkasto. Cveta u maju - junu. Plod je aheni- ja sa 3 opnasta krila smeđe-crvenkaste boje.

Rabarbara se gaji na peskovitom zemljištu. Seje se u jesen ili u proleće, u razmacima od 80 cm.

Upotrebljivi delovi: Rizom biljke stare 4 - 8 godina se u pro- leće ili jesen opere pod mlazom hladne vode, oguli se (skine se kora), iseče na male cilindrične ili pljosnate komade i na kraju suši na suncu ili u veštačkim sušarama na 40°C. Dobijeni proiz- vod bi trebalo da ima žuto-narandžastu boju, karakterističan miris, gorak ukus koji steže sluznicu usta i boji pljuvačku u žuto.

Aktivna svojstva: Reoantracenazid sa aglikonima i taninima - reotanoid.

Farmakološko dejstvo: Reotanoidi, kada se unose u malim količinama, deluju tonično (osvežavajuće), jer podstiču lučenje želudačnih sokova. Reoantracenazidi i aglikoni u umerenim do- zama deluju kao laksativ (sredstvo za prečišćavanje creva), a u velikim dozama kao purgativ.

Terapeutske indikacije: Kolitis (upala debelog creva), parazi- toza creva, astenija (iscrpljenost, oslabljenost organizma).

- Tonik, doza: 0,05 - 0,10 g dnevno

- Laksativ, doza: 0,25 - 0,50 g dnevno

- Purgativ, doza: 1 - 3 g dnevno

Može se konzumirati sa hlebom, mlekom, medom, vodom.

Staviti 5 g korena u 250 ml vode i ostaviti 4 sata da macerira dok se voda ne oboji u žuto.

Od peteljki listova se pravi kompot. Mladi listovi i stabljike se mogu koristiti u ishrani u presnom ili kuvanom stanju.

Nije preporučljivo za osobe sa hemoroidima (šuljevima) i cis- titisom (upalom mokraćnog mehura).