SINHRONICITET

Pomoću pojma sinhroniciteta Jung opisuje sadržajan vre-menski splet dva događaja ili jednog unutrašnjeg i jednog spoljašnjeg, a da oni ne stoje u uzajamnoj kauzalnoj zavisnosti. U ovoj posebnoj vrsti istovremenosti odvijanja događaja od posebnog značaja jc njihova sadržajna ili "smisaona koincidencija", piše Jung. (1). On razlikuje tri kategorije koincidencije: (a) sadržajan splet psihičkog stanja sa objektivnim, spoljašnjim događajem, (b) sadržajan splet psihičkog iskustva u obliku arhetipskog sna u vezi sa prostorno udaljenim zbivanjima i (c) sadržajan sticaj psihičkog stanja i budućeg događaja (proročanski ili istiniti snovi) (2).

Naposletku, Jung primenjuje pojam sinhroniciteta radi tumačenja vremenskog i sadržajnog paralelizma psihičkih i psiho-fizičkih događaja i time sugerira istraživanje nerešenih problema psihosomatike pod ovim aspektom. Pri tome je reč o istovremenim relacijama tela i duše, pri čemu se psihički procesi somatizuju u telu i tako izazivaju smetnje na telesnim funkcijama, i obratno, somatski procesi bolesti teku kao psihički procesi i dovode do određenih psihopatoloških fenomena. Prelazeći to područje, Jung naposletku smatra da su materija i psiha dva različita aspekta jedne te iste stvari. U vezi sa tim govori se i o izvesnom "psihoidnom" faktoru u oblasti nesvesnog arhetipa. Psihoidan znači "sličan duši" i predstavlja pokušaj opisivanja neočiglednih dubinskih slojeva kolektivno nesvesnog koji, kako izgleda, bivaju podstaknuti sinhronističkim fenomenima.

(1) Želim da Vam najpre naznačim one činjenice koje treba obuhvatiti ukratko pojmom sinhroniciteta. Prema svojoj doslovnosti, ovaj termin ima neke veze sa vremenom, odnosno sa nekom vrstom istovremenosli. Umcsto tog pojma možemo se poslužiti i pojmom sadržajne koncidencije dva ili više događaja, pri čemu je reč o nečemu drugačijem od slučajne verovatnosti. Slučajno je statistički, tj. vero-vatan splet događaja, kao što su, na primer, poznati "dvostruki slučajevi" u bolnicama. Takva sistematizacija može iskazati više i mnogo članova a da pritom ne iskoči iz okvira verovatnog i racionalno mogućeg. Tako sc može desiti da se nekome slučajno skrene pažnja na broj njegove tramvajske karte. Došavši kući, njemu sc neko javlja telefonom i navodi mu isti broj. Uvcče on kupuje ulaznicu za pozorište koja opet ima isti broj. Tri događaja formiraju slučajnu grupu koja se, doduše, nc događa često, ali je zbog učestalosti svakog njenog člana sasvim izvan okvira verovatnoće. (GW 8, § 959)

(2) a) Koincidencija psihičkog stanja posmatrača sa isto-vremenim, objektivnim, spoljnim događajem, koji odgovara psihičkom stanju bez sadržaja, ne može sc zamislili, pri čemu postoji vidljiva kauzalna veza između psihičkog stanja i spoljašnjeg događaja i imajući u vidu pomenutu psihičku relativnost prostora i vremena.

b) Koincidencija jednog psihičkog stanja sa odgovarajućim (manje ili više istovremenim) spoljnim događajem koji se odvija izvan područja opažanja posmatrača, dakle prostorno distanciran, i tek se naknadno može verifikovati. 160 i

c) Koincidencija jednog psihičkog stanja sa odgovarajućim, još nepostojećim, budućim događajem sa vremenskom distancom koji se takođe može tek naknadno verifikovnti.

U slučajevima pod b) i c) koincidirajući događaji još nisu u području opažanja posmatrača, nego su utoliko vremenski unapred postavljeni tako da se tek naknadno mogu verifikovnti. Iz tog razloga takve događaje označavam kao sinhronističke, što nc treba brkati sa sinhronim. (GW 8, § 974 f.)