9.1.  Irska Tara

 

 

Nakon potonuca Atlantide prije 12 000 godina, vremenski i klimatski uslovi na Britanskim otocima su se znatno promijenili. Nestankom atlantskih planinskih vijenaca vjetar zapadnjak je zapuhao ovim prostorima; nestankom kontinenta, topla golfska struja se pruzila do sjevera Evrope i rastopila ledene gromade. Kopno je ozelenilo, biljni svijet ozivio i privukao zivotinjski. Napokon se, pred izbjeglicama sa Atlantide, pojavilo novo, privlacno tlo.

 

Pet je mitskih naroda naseljavalo Irske obale.

 

Prvi su dosli Partoloni. Oralna tradicija ih pominje kao prve doseljenike koji su ubrzo nestali. Njihovo ime na staroirskom znaci "oni koji su odavno otisli na drugu stranu".

 

Visoki, jaki Nemedi su slijedili. Sebe su zvali "djecom Sunca" i na Irsko kopno su se iskrcali oko 10 000 godina prije nove ere. Ovi Atlantidjani su plovili na srebrnim brodovima koji su bili ukraseni zmijolikim likovima. Bili su predvodjeni svojim liderom Nemedom (nemed - "sveta osoba"). Zemlja se pocinje obradjivati, zivotinje (konji, krave) pripitomljavati, tlo fertilizirati, metalurgija buja. Nakon doba razvoja i procvata doslo je do postepenog nestanka i ovog naroda.

 

Slicni po stasu, Fomori postaju slijedecim vladarima. Irske legende se sjecaju spiritualnih Fomora kao "podvodnih ljudi" koji su kontrolirali prirodne sile, a poticali su sa "potonulog otoka". (Roberts, "Atlantians Traditions in Ancient Britain"). Keltski mitovi poblize objasnjavaju odnose ova prva tri naroda. Govore o tri stotine godina sukoba izmedju Partolona i Fomora u kojima Partoloni konacno stradavaju od epidemije. Ni Nemedi nisu bili bolje srece u duelu sa Fomorima. Naime, Fomorski kraljevi Mork i Konan su izgradili stakleni toranj na Tory otoku odakle su upravljali svojim kraljevstvom. Od Nemeda su trazili strasni danak: da dvije trecine svoje novorodjene djece predaju Fomorima. Ratovi koji su slijedili su uzrokovali desetkovanje Nemeda, a zatim i njihov nestanak.

 

Stotine godina su prolazile i doslo je do novog vala imigranata. Rasa niskih i snaznih Atlantidjana, tamnije puti, sa nekadasnjih istocnih planinskih vijenaca potonulog kontinenta, dolazi u Irsku. Novi kolonizatori su se zvali Fir-Bolg. Njihova osnovna karakteristika je bila da su znali kako da upravljaju energijom uzduz Zemljanih energetskih tokova i pri tome da pomjeraju velike kolicine kamena i tla za izgradnju ceremonijalnih objekata i umjetnih brezuljaka. Cesto su ova brda podizali u obliku zmije u znak sjecanja na Atlantidu. Jedan od primjera je Glen Flochan u blizini gradica Oban, dugacak preko 100 metara i visok sedam. Naravno, najimpresivniji objekat je Tara hram, gigantskih razmjera: preko 250 metara dugacak i tridesetak metara sirok. Tara je koristena za metafizicke proslave u kojima su se praktikovali rituali svete Atlantske Sunceve magije. Tara je ostala duhovno srediste Irske i u narednih jedanaest hiljada godina.

 

Poslednji, peti, prethistorijski narod u Irskoj, bili su Tuata-de-danan. Plavokosi i crvenokosi Atlantidjani sa plavim ocima, poticali su sa sjevernih oblasti Atlantide. Njihovo ime u prijevodu znaci "poplava". Koristili su metale, posjedovali nadnaravne moci i ostali upamceni kao mudar i duhovno superioran narod. Tuate su razumjeli jezik Fir-Bolga, ali nisu bili prijateljski prema njima. Prekinuli su njihovu dominaciju otokom upotrebom "cudnog vatrenog oruzja koje bi stvaralo tamni oblak dima" (Gregory, "Gods and Fighting Men"). Tuate su, slijedeci tradicije svojih predaka, bili poklonici kulta Sunca i konstruisali su masivne objekte od kamenih blokova. Prema dostupnim legendama (D.J. Conway "Celtic Magic") Tuate su u Irsku "dosli sa neba", dok druge izvori tvrde "sa dalekih otoka". Cetiri grada odakle su dosli bili su: Findias, Gorias, Murias i Falias...

 

(Ovdje je rijec o izvoru - gospodji Conway, koja ne vezuje Tuate za Atlantidu. Medjutim, njeno pominjanje ova cetiri grada nas nedvojbeno vodi na Atlantidu.)

 

...Sa sobom su "donijeli cetiri blaga": Nuadin mac iz Findias-a, strasnu strijelu iz Gorias-a, carobni kontejner iz Murias-a i kraljevski prijesto iz Falias-a" (o kome smo pisali u prilogu o Guanchima).

 

Tuate su se iskrcale u Irsku prvog maja i pregovarali o miru i podjeli teritorija sa Fir-Bolgima i Fomorima. Ponuda je odbijena. Na ljetni solsticij, nekoliko sedmica kasnije, doslo je do bitke u blizini danasnjeg mjesta Cong. Sukob je trajao cetiri dana. Nuada, kralj Tuata je izgubio ruku, ali je kralj Fir-Bolga, Eochaid, ubijen. Tuate su odnijelu pobjedu i ponudili petinu Irske svojim protivnicima. Kralju Nuadi je njegov ljekar Diancecht napravio srebrnu ruku koju je mogao pomjerati kao i pravu. Godine su prolazile, ova tri naroda su se i dalje sukobljavali, dok Tuate nisu konacno protjerale svoje prethodnike.

 

Uslijedilo je prorocanstvo koje je najavilo dolazak prvih smrtnika i kraj bogova. U Aileachu (danasnjem Londonderry-ju) dolaze Milesijanci (prethodnici Gala i Kelta, odnosno Druida). Vremenom, nakon mnogih borbi u kojima ce se koristiti magija na obje strane, Tuate se "povlace ispod zemlje".

 

Mitski, prethistorijski period Irske je zavrsen. Era bogova je ustupila mjesto eri ljudi.

 

Jos uvijek postoji nekoliko historijskih tekstova i knjiga koje su ostale sacuvane i pored sistematskih napora inkvizicije da ih unisti. Medju njima su Irski mitovi skupljeni u cetiri knjige od prije 900 godina (Books of Leinster, Dun Cow, Ballymate i Yellow Book of Lecan). Najstariji Velski dokument je Crna Knjiga iz XII stoljeca i Bijela Knjiga iz XIII stoljeca. U samostanima se pedantno vodila evidencija o lokalnim oralnim tradicijama; zapisivale su se legende koje su se prenosile s koljena na koljeno.

 

U drevna vremena, svestena lica su pamtila ove price po cijenu zivota; onaj koji bi krivo interpretirao dogadjaje iz proslosti bio bi kaznjavan. Ova usmena predaja bi se ozivljavala tokom dugih veceri na kojima bi se okupili pripadnici pojedinih zajednica i prisjecali se svojih predaka.

 

Nasilnim dolaskom krscanstva u Irsku sa svetim Patrikom i njegovim armijama, paljenjem antickih knjiga i unistavanjem svega sto je podsjecalo na razvijenu kulturu predaka, doslo je do novog fenomena: Crkva uvodi nova bozanstva, mijenja historiju, a neke od davnasnjih junaka prilagodjava svojim potrebama i prisvaja ih. Manipulacija je otpocela i nece stati u narednih 15 stoljeca. Datumi se iskrivljuju, Atlantida i njeni potomci se ignoriraju i prekrivaju zaboravom, radnja od prije desetak hiljada godina se pomjera u onu od prije dvije-tri hiljade.

 

Radiokarbonsko (C-14) odredjivanje starosti u jednom momentu daje nadu da ce se stvari ispraviti. Ipak, oficijelna historija se ne mijenja.

 

Ono sto je dosada pusteno u javnost je ohrabrujuce: u centralnoj Irskoj utvrdjena je starost drevnog naselja u kauntiju Offaly – 8 820 godina prije nove ere. Isti rezultati su se ponovili na sjevernoj obali u kauntiju Derry. Na sjeveroistocnoj obali, u kauntiju Antrim, utvrdjeno je da je naselje osnovano 7 735 p.n.e. i da je neprestano bilo okupirano u narednih 3 000 godina. Slatkovodne skoljke pronadjene u okolini Dublin-a su stare 7 200 godina, a poticu sa Britanskog otoka.

 

(Dakle, potomci Atlantidjana su bili sladokusci koji bi skoknuli do engleskog kopna po veceru.)

 

Tea, supruga Eremona, prvog Milesijanskog kralja Irske, sahranjena je pokraj grandioznog objekta iz proslosti. Engleskim izgovorom staroirske rijeci Teamhair ("Tein grob") nastalo je ime koje ce ovo drevno Atlantsko ceremonijalno sjediste zadrzati do danasnjih dana. Hiljade godine ranije, Fir-bolgi su pokretali desetine hiljada tona zemlje i stotine hiljada tona kamenih blokova gradeci svoje svetiste.

 

Slijedeci drevne gradjevinske tehnike u izgradnji Tare nije koristen vezivni materijal; obradjeni kameni blokovi su perfektno pasali jedan u drugi bez potrebe za malterom ili cementom. Prepoznatljivi majstori ciji su poduhvati razasuti od Perua i Meksika do Egipta.

 

Izbor lokacije nije bio slucajan. Mada na niskoj nadmorskoj visini od samo stotinjak metara, sa Tare se vidi 40% teritorija citave Irske. Ova komandna lokacija je bila uzrokom da "onaj koji vlada Tarom, vlada i Irskom". U novije vrijeme, u poslednja tri milenijuma, na Tari su krunisana 142 kralja Irske. Sve dok katolicka Crkva, na preporuku Sv. Patrika, nije mjesto proklela.

 

Danas je malo ostalo od anticke slave Tare: zlatne uspomene, nekoliko zemljanih brezuljaka i ostaci kamenih formacija.

 

U starom keltskom kalendaru postojala su dva dana (tacnije dvije noci) kada se otvarao prolaz izmedju naseg i podzemnog svijeta (duhova): prvi maj i prvi novembar. Centralni kameni objekat na Tari je izgradjen tako da sunceva zraka ova dva dana (i samo ova dva dana u godini), pada tacno kroz prolaz i ulazi u glavnu komoru. To je bio znak da je veza izmedju dva svijeta uspostavljena.

 

Sesnaest kilometara od Tare nalazi se Newgrange. Historijske knjige ga nazivaju "kamenom grobnicom sa prolazima, vjerovatno izgradjenog prije 5 200 godina". Grobnica je zbog toga, jer su tu pronadjeni kremirani ostaci stotine ljudi stari preko 5 000 godina.

 

Medjutim, arheologija je slobodno trebala otici dublje u historiju od stidljivih 5 000 godina.

 

Fir-bolgi su u svojim gradjevinskim poduhvatima ostavili iza sebe niz kamenih struktura i umjetnih brezuljaka: samo u Newgrange-u ih ima 25 za koje je trebalo nevjerovatnih 200 hiljada tona kamena. Prostorije su u obliku hodnika koji vode do centralnih odaja. Stojeci kameni blokovi, teski do desetak tona, formiraju prolaze.

 

Krovne konstrukcije, takodje od kamena, su perfektno balansirane i ostale su na svom mjestu dvanaest hiljada godina bez ikakvog vezivnog materijala. Perfektni dizajn, planiranje i izvedba govore u superiornim graditeljima.

 

Kameni blokovi unutar prostorija te vanjski blokovi, koji u pravilnom nizu okruzuju ova ceremonijalna sredista, su ukraseni sa spiralnim, kruznim i cik-cak simbolima. Prva tumacenja (recimo prof. Thomas Molyneux sa Dublinskog koledja iz XVIII stoljeca) su ih oznacila "barbarskim". Ozbiljnije proucavanje (Martin Brennan, "The Boyne Valley Vision") provedeno na preko 700 isklesanih blokova dovelo je do zakljucaka da je rijec o "vrlo kompleksnim astronomskim i kosmoloskim observacijama". "Ljudima iz ove doline", pise Brennan, "studije suncevih, planetarnih i zvjezdanih kretanja su bile vrlo vazne. Oni su bili astronomski majstori kamenog doba."

 

Newgrange je bio i vise od kosmoloske observatorije. Sve upucuje da je rijec o simbolu zivotne sile i sveg zivota u svemiru. Naime, originalno su ovi brezuljci podizani u obliku jajeta ("zacetak zivota") sa prolazima koji simboliziraju maternicu. A novi zivot bi zapocinjao zahvaljuci - Suncu.

 

Iznad ulaza svih ovih objekata, koji su veci dio godine bili zatvoreni kamenim vratima, nalazila se kamena kutija. Izlazece Sunce bi slalo svoje zrake kroz ovu kutiju samo za vrijeme zimskog solsticija. (Rijec je o najkracem danu u godini, vremenu kad pocinje nova godina, kada starta novi zivot, a zivotna sila pocinje da revitalizira uspavanu Zemlju.) Kameni blokovi to simbolicno predstavljaju sa uklesanim spiralama: spirale okrenute unutra su simbol mrtvih, a one okrenute prema vani simboliziraju ponovno radjanje. Sunce i novo radjanje prikazuju se oplodjavanjem kosmickog jajeta cime se osigurava kontinuitet vjecnog ciklusa zivota i smrti.

 

Na dan zimskog solsticija, 21. decembra 1969. godine, profesor arheologije Michael O'Kelly je biljezio dogadjaje unutar kamenog prolaza: "U 9:58 minuta prva zraka Sunca je prodrla sa lokalnog horizonta... Prosla je kroz kamenu kutiju, zatim kroz prolaz i tlom komore dosla do samog kraja centralne odaje... Odbijajuci se od baznog kamenog bloka u dnu odaje, sunceva zraka se prosirila do 17 cm i dramaticno obasjala razlicite detalje na zidovima i kamenom plafonu prostorije... U 10:15 direktni suncevi zrak je ponovo bio odsjecen..."

 

Hiljade godina nakon Fir-borga, galski, keltski i druidski svestenici su prisvojili Newgrange, Taru i druge duhovne katedrale daleke proslosti (okolni Knowth, na primjer, je omogucavao ulaz u "sid", odnosno podzemni svijet i smatran je za jedno od tri crne duhovne tacke u Irskoj). U njima su svestenici kremirali svoje lidere nastojeci im dati vjecnost i neprekinutu kraljevsku liniju.

 

Interesantna srednjovjekovna legenda Baska "Jaun Zuria", pocinje sa radnjom u Irskoj Tari. Godine 867. princ Lemor je bio prognan iz Irske i nastanio se u zemlji Baska. U jednom od dijaloga citamo i ovo:

 

Lemor: "Spanija! Zemlja nasih predaka. Oni su dosli u Irsku odavde."

 

Lekobide: "Da, iako nasa krv i jezik vise nisu isti, imali smo iste graditelje kamenih krugova i kamenih prolaza ponovnog radjanja... u davnim vremenima koja vise nisu ostala u nasoj dugoj memoriji".

 

Uzgred, plavokosi Lemor je predvodio Baske u borbi protiv spanjolskih osvajaca, porazio ih i ozenio liijepu Lekobide-ovu kcer Luz. Postao je prvi vladar Baska (dotada oni nisu imali politicku hijerarhiju). Prema historijskim hronikama zbilja je i doslo do bitke izmedju Spanaca sa Baskima godine 867. kraj mjesta Padura.

 

Kameni blokovi su ostali umazani krvlju osvajaca i od tada se ovo mjesto zove Arrigorriaga ("mjesto sa crvenim kamenjem").

 

A ako bi kojim slucajem dosli do prasnjavih crkvenih arhiva u oblasnoj crkvi i usto mogli citati drevni jezik Euskaru, nasli bi na pozutjelim listovima stranice koje pokazuju kada je veza izmedju Luz i Lemor-a krunisana brakom.

 

Veza izmedju dalekih potomaka Atlantidjana na evropskom tlu.

 

 

Newgrange, drevna Irska astronomska observatorija.

Prvi suncevi zraci na dan zimskog solsticija prodiru kroz kameni prolaz

dramaticno obasjavajuci detalje na zidovima i svodu.