Mehanizme antikancerogenog i antime- tastatskog delovanja zeolita istraživali su naučnici hrvatskog Instituta R. Bošković, pod vođstvom prof Krešimira Pavelića. Njihova su istraživanja bila podsticaj ame- ričkim, japanskim, austrijskim i drugim svetskim naučnicima. Posebno se ističe do- prinos američkog naučnika Dr. Harvey Ka- ufmana, koji je patentirao tečni zeolit, koji se u USA koristi kao adjuvansna (pomoć- na) terapija kod brojnih hroničnih i teških oboljenja.

Prof. Pavelić i saradnici su objavili da ak- tivirani zeolit pokazuje neočekivano poziti- van efekat kod raka, infekcijskih i autoimu- noloških bolesti. Lekari su takođe primetili pozitivne efekte kod dijabetesa, Kronove bolesti, psorijaze i nekih autoimunih bole- sti. Mehanizam delovanja se sastoji od jača- nja imunološke reakcije, a uočeno je da su tumori poput melanoma, adenokarcinoma ili glioblastoma podložniji delovanju akti- viranog zeolita.

Zeolit ima retku sposobnost da u svojoj mikroporoznoj strukturi sačuva enorman broj pozitivno naelektrisanih jona, koji su uzročnici karcinoma. Osim što time zeo- lit direktno neutrališe njihov kancerogeni efekat, odvija se dalji proces antikancero- gene aktivnosti. Zbog privlačenja pozitiv- nih supstanci koje okružuju kancerogeni molekul, zeolit postupno razvija pozitivno naelektrisanje i konačno postaje u celini pozitivno naelektrisan. Tada on bude pri- vučen prema membrani kancerogene ćelije, koja je naelektrisana negativno. Pritom se aktiviraju određeni ćelijski geni, npr. gen p21, koji kontroliše progresiju ciklusa će- lijske deobe (apoptoze), i važan je u funk-

cionisanju supresije tumora. Aktiviranje tog ćelijskog gena zaustavlja rast tumora direktnom supresijom signala rasta, što kao posledicu ima delovanje na karcinom, od usporavanja i zaustavljanja rasta do deli- mične i totalne remisije.

Zeolit takođe uspostavlja normalni pH nivo u malignim ćelijama. Tumorske ćelije bujaju u kiselom okruženju, uspešno bežeći detekciji imunog sistema. Zeolit uspostav- lja pH vrednost od 7.4, pa kad se maligne ćelije nađu u tako povećanom alkalnom okruženju, nemaju mogućnosti da se dupli- raju i nakon 6 nedelja počinju postepeno da odumiru.

Istražujući imunostimulativno delovanje zeolita, naučnici su dokazali da se on pona- ša poput superantigena, pa se može govo- riti o supervakcini kao vrsti imunostimula- tivnog delovanja, što ima poseban značaj u adjuvantnom lečenju autoimunih, infek- cijskih i malignih bolesti. Superantigeni se predstavljaju kao grupa bakterija i viral- nih toksina, koji mogu izazvati smrt ćelije u populacijama T limfocita. Superantigeni mogu poboljšati ili umanjiti imunološke re- akcije na veliki broj antigena, prisutnih pri većini oboljenja, posebno kod autoimunih bolesti. Ova svojstva aktiviranog zeolita potvrđena su kod hematoloških oboljenja, pre svega kod leukemije.

Na pitanje da li je zeolit siguran i da li je to zaista supstanca koja pomaže u spašava- nju života i prevenciji karcinoma i drugih degenerativnih bolesti, pored brojnih toksi- koloških i drugih naučnih dokaza, odgovor je ponudio i američki istraživač i nutricio- nist Mike Adams, koji je 2005. godine obja- vio izvode iz studije prof Ricka Dietscha o rezultatima primene zeolita u prirodnoj an- tikancerogenoj terapiji, navodeći da dobi- jeni rezultati nadmašuju rezultate mnogih poznatih terapijskih procedura.

On navodi da je zeolit supstanca koja u konkretnim istraživanjima koreliše s remi- sijom karcinoma, tj. potpunim nestajanjem simptoma. Premda se radi o preliminar- nom istraživanju, rezultati su bili toliko dobri, da od tada izazivaju neprekidnu pa- žnju američkih i svetskih naučnih krugova i široke javnosti.

U skladu s ovim istraživanjem, zeolit do- kazuje aktivnost u smanjenju rizika pojave raka. Dobijeni rezultati američke pilot stu- dije su pokazali da je u 78% slučajeva na- stupila totalna remisija simptoma, i to kod karcinoma različitih tipova. Studija nosi na- ziv o11 strategija kako pobediti karcinomoo i rađena je u vezi s istraživanjima LifeLink Pharmaceuticals u USA državi Ohajo. Osim zeolita kao osnovnog i prvog ostrategaoo u borbi protiv karcinoma, u ovom su se istra- živanju paralelno koristili i drugi prirodni proizvodi: alge, tečni kiseonik i drugi.

Osim istraživanja na Institutu "R. Boš- ković i drugim naučnim ustanovama u Hrvatskoj, izvršena su brojna klinička istra-

živanja, posebno na austrijskim klinikama Humanomed II u Villachu i u austrijskoj Pokrajinskoj bolnici u Leobenu. Ovim istra- živanjima obuhvaćeni su brojni karcinomi: karcinom cerviksa uterusa, karcinom doj- ke, tumor MiaPaCa2, karcinom pankreasa, HeLa, karcinom cerviksa grlića materice, i Hep2 karcinom laringsa čoveka, melanom B16, limfomi, benignih tumora i raka pro- state, raka jetre, Kronove bolesti, raka ta- kog creva, debelog creva, pluća, bronhija, bešike, hepatocelularni karcinom, gliobla- stom, karcinomi glave i vrata, leukemije i drugi. Primena aktiviranog zeolita došlo je do poboljšanja ukupnog zdravstvenog sta- nja, produženje očekivanog životnog veka, smanjenje veličine tumora, a u pojedinim slučajevima i njegovo potpuno nestajanje.

Lokalna primena zeolita na rak kože smanjuje formiranje i rast tumora. In vitro kulture pokazuju da zeolit poseduje pro- tein kinase B(c-Akt), da podstiče razvijanje p2j WEF1/CIP1 i p37KIP1 tumor supre- sorskih proteina, te zaustavlja razvoj ćelija raka na više ćelijskih linija.

Primena zeolita kod obolelih od mali- gnih bolesti u relativno kratkom roku iza- ziva poboljšanje opšteg stanja i povećanje telesne težine, a u odnosu na dijagnozu dolazi do ublažavanja simptoma bolesti i unapređenja kvaliteta života, te delimične ili potpune remisije bolesti, što zavisi od niza faktora: od psihofizičkog stanja obole- lih, uslova života, tipa tumora, faze bolesti, trajanja terapije. Iskustvo je pokazalo da i nakon potpune remisije treba nastaviti pre- ventivnu terapiju radi održavanja imunite- ta i prevencije recidiva.